سایت خبری حقوق بان

سایت خبری حقوق بان-  دکتر سیدمهدی موسوی عضو هیات مدیره کانون وکلای دادگستری کرمانشاه در مصاحبه اختصاصی با "حقوق بان" به بررسی موضوع ترور سردار سلیمانی از دیدگاه حقوق بین الملل پرداخت که به شرح زیر است:

با سلام و احترام و عرض تسلیت به مناسبت شهادت سردار قاسم سلیمانی

در عدم مشروعیت اقدام دولت ایالات متحده به موجب مقررات حقوق بین الملل تردیدی وجود ندارد. ادعای وزیر امور خارجه آمریکا مبنی بر اینکه اقدام آنها در انجام عملیات نظامی، در موضع دفاعی صورت گرفته و دفاع مشروع محسوب می گردد، کاملا بی اساس است. ضوابط حقوق بین الملل پیرامون دفاع مشروع معلوم است و مشخصا می بایست به ماده 51 منشور ملل متحد رجوع نمود. این ماده نیز دفاع را صرفا در حالتی دارای مشروعیت می داند که در مقابل عملیات نظامی در حال وقوع (واقع شده) یا قریب الوقوع صورت گیرد. 
سوالی که اینجا مطرح می شود این است که اقدام به حمله نظامی، تهاجم و تجاوز توسط دولت ایران کی و با چه کیفیتی صورت گرفته تا در مقابل آن، حق دفاع مشروع برای دولت آمریکا ایجاد شود. ظاهرا پاسخ روشنی برای این سوال وجود ندارد. بدیهی است ادعاهایی از قبیل اینکه اقدامات پیشین سردار سلیمانی و ارگان و نیروهای تحت امر ایشان در عراق، سوریه و ... به صورت مستقیم، و یا اقدامات برخی گروه های عراقی منتسب به هواداری از ایران به صورت غیرمستقیم، موجبات ورود صدمات جدی به مواضع و نیروهای آمریکایی را فراهم آورده است; یا اینکه قصد ایشان از سفر به عراق این بوده تا از طریق رایزنی با برخی گروه های شیعی موثر در عراق، برنامه ریزی جهت اقدام به عملیات نظامی علیه منافع و نیروهای دولت آمریکا در آینده بنماید، نمی تواند استدلالی حقوقی تلقی و موجب اثبات دفاع مشروع شود.
در واقع نکته حقوقی مهم این است برخلاف ادعاهای مسئولین دولت آمریکا، در حقوق بین الملل چیزی به نام دفاع مشروع پیش گیرانه یا حتی دفاع مشروع پیش دستانه پذیرفته نشده است. لذا به نظر می رسد در این قضیه، فرض وجود دفاع مشروع و امکان استناد به آن عملا منتفی می باشد.
مطلب دیگر اینکه این اقدام دولت آمریکا برطبق نظام بین المللی حقوق بشر نیز نامشروع محسوب می گردد. یکی از مهمترین مصادیق حقوق بشر، حق حیات انسان هاست و سلب این حق بدون طی پروسه قضایی ناقض ماده 3 اعلامیه جهانی حقوق بشر و ماده 6 پیمان نامه بین المللی حقوق مدنی و سیاسی، و نتیجتا نقض آشکار قواعد حقوق بشر محسوب می گردد. ماده 3 اعلامیه جهانی حقوق بشر، حق حیات را برای همگان به رسمیت می شناسد و ماده 6 پیمان نامه حقوق مدنی و سیاسی، ضمن تاکید مجدد بر این حق و با تصریح بر ویژگی های دادرسی منصفانه، سلب خودسرانه حق حیات بدون طی پروسه رسیدگی قضایی را ممنوع اعلام نموده است.
با این اوصاف سوالی مطرح می شود و این است که آیا هر دولتی می تواند به صرف این ادعا که فلان شخص تروریست محسوب می شود، اقدام به قتل وی نماید؟ بی تردید پاسخ منفی است. بررسی رویه دولتها در این خصوص هم نشانگر عدم پذیرش چنین وضعیتی است. ناگفته نماند که در این قضیه، سردار سلیمانی نه سرکرده یک گروه شبه نظامی غیردولتی، بلکه یکی از فرماندهان ارشد نظامی یک دولت بوده که اقدامات ایشان منتسب به دولت متبوع وی می باشد. لذا هم مسئولیت حقوقی دولت متبوع ایشان قابل طرح و پیگیری بود و هم -با طی فرایند قانونی و فی المثل ازطریق ارجاع موضوع توسط شورای امنیت سازمان ملل متحد به دیوان کیفری بین المللی- امکان پیگیری مسئولیت کیفری فردی ایشان در مراجع صالح بین المللی. حال آنکه دولت آمریکا بی توجه به تمام موازین حقوقی مرتبط و قابل اعمال بر موضوع، با تشخیص یکطرفه خود و با انتساب اتهام اقدامات تروریستی، مرتکب اقدام نظامی علیه مقام رسمی بلندپایه یک دولت در سرزمین دولت ثالث شده است. در تایید عدم مشروعیت این اقدام، می توان به عدم اطلاع و عدم رضایت دولت محل وقوع جرم یعنی دولت عراق نیز اشاره نمود.
نکته پایانی ضرورت انجام اقدامات لازم توسط دولت ایران با استفاده از تمام ظرفیتهای حقوقی موجود می باشد. این اقدامات می تواند دربرگیرنده طیف وسیعی از موارد مختلف، از قبیل طرح و پیگیری موضوع در مجامع سیاسی و حقوقی جهانی و منطقه ای، باشد.

دکتر سیدمهدی موسوی

عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی

وکیل پایه یک دادگستری

و عضو هیات مدیره کانون وکلای دادگستری استان کرمانشاه

سایت خبری حقوق بان-معاون امور بین الملل و حقوق بشر قوه قضائیه گفت: ترور شهید سپهبد سلیمانی توسط آمریکا در حد حقوق بین‌الملل و بشر قابل توصیف نیست تا گفته شود نقض حقوق بشر اتفاق افتاده بلکه یک جنایت بسیار بزرگ است، ما از تمامی ظرفیت ها برای احقاق حقوق ملت ایران در عرصه بین الملل استفاده خواهیم کرد.

علی باقری کنی معاون امور بین الملل و حقوق بشر قوه قضائیه، در برنامه «رهیافت رادیو اقتصاد» ضمن عرض تسلیت شهادت سردار سپهبد حاج قاسم سلیمانی اظهار داشت: جنایت آشکار آمریکا را نمی‌توان با هیچ چهارچوب حقوقی مورد ارزیابی و بازخواست قرار داد؛ البته از تمامی ظرفیت‌ها برای این تهاجم رژیم آمریکا که در عرصه‌های سیاسی، اقتصادی و همینطور عرصه‌های دیگر علیه مردم ایران ترتیب داده، باید استفاده کرد.

وی افزود: استفاده از عرصه‌های حقوقی بین المللی یکی از این ظرفیت هاست که در مناسبات بین المللی می‌توان از آن استفاده کرد و رژیم آمریکا را نسبت به اقداماتی که می‌خواهد انجام دهد هزینه‌مند کرد و اجازه نداد این کشور بدون هیچ هزینه‌ای هر اقدامی که فکر می‌کند می‌تواند انجام دهد عملیاتی کند. خوشبختانه در این زمینه بستر‌های مختلفی هم در عرصه مناسبات حقوقی بین المللی و هم در عرصه ظرفیت حقوق بشر برای پیگیری اقدام جنایتکارانه رژیم آمریکا وجود دارد.

معاون امور بین الملل و حقوق بشر قوه قضائیه تصریح کرد: بطورکلی از همان روز جمعه که ترور سردار سلیمانی اتفاق افتاد چند کارگروه در این خصوص تشکیل شد برای اینکه بتوان زمینه‌های جنایت ددمنشانه و آشکار آمریکا را در عرصه‌های حقوقی بین المللی و همینطور در عرصه حقوق بشر، مورد پیگیری قرار داد.

وی تأکید کرد: تاکنون جلسات مختلفی با حضور مسئولان وزارت امور خارجه، مرکز امور حقوقی بین المللی ریاست جمهوری، ستاد حقوق بشر و سایر نهاد‌ها برگزار و مباحث جمع بندی شد تا در نخستین فرصت این موضوع در عرصه‌های بین المللی دنبال شود. آمریکایی‌ها حقوق‌بین الملل را ابزاری برای تحمیل سیاست‌های زیاده خواهانه خود می‌دانند و به آن پایبند نیستند.

باقری یادآور شد: از تمامی ظرفیت‌ها برای احقاق حقوق ملت ایران استفاده خواهد شد که یکی از این ظرفیت‌ها حقوق بین الملل است. این جنایت آمریکا در حد حقوق بین الملل و بشر قابل توصیف نیست تا گفته شود نقض حقوق بشر اتفاق افتاده بلکه یک جنایت بسیار بزرگ است.

وی با تأکید بر اینکه واکنش ملت ایران و منطقه در برابر جنایت آمریکا در خصوص ترور سپهبد سلیمانی خود شاهدی صادق بر این مدعاست، خاطرنشان کرد: نباید فکر کرد تنها با اتکا به ظرفیت‌های حقوقی بین الملل می‌توان حقوق ملت ایران را استیفا کرد و ازطرفی نباید به این ظرفیت‌ها هم بی توجه بود.

معاون امور بین الملل و حقوق بشر قوه قضائیه در پایان اظهاراتش گفت: واقع مطلب این است که از همه توان و ظرفیت کشور در این عرصه باید استفاده کرد تا اجازه نداد ذره‌ای از حقوق ملت ایران خدشه دار شود، حال اگر به هر بهانه‌ای حقوق ملت مورد خدشه قرار گرفت به گونه‌ای باید دشمنان را هزینه‌مند کرد که نتوانند این مسیر را ادامه دهند و حقوق ملت هم استیفا شود.

سایت خبری حقوق بان- جمعی از وکلای ایرانی و عراقی در بیانیه مشترکی، دفاع مشروع و دادن پاسخی مناسب در ترور شهید سپهبد قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس جانشین الحشد الشعبی عراق را حق محفوظ دو دولت عراق و ایران اعلام کردند.
جمعی از وکلای ایرانی و عراقی در بیانیه مشترکی، دفاع مشروع و دادن پاسخی مناسب در ترور شهید سپهبد قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس جانشین الحشد الشعبی عراق را حق  محفوظ  دو دولت عراق و ایران اعلام کردند.

در بیانیه مشترک جمعی از وکلای ایرانی و عراقی به دنبال اقدام تروریستی آمریکا در به شهادت رساندن شهید سپهبد قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس جانشین الحشد الشعبی عراق و همراهان آنها آمده است: جنایات اخیر دولت آمریکا در ترور گروهی از فرماندهان و اعضای سپاه پاسداران جمهوری اسلامی ایران و حشدالشعبی عراق از جمله فرمانده شهید قاسم سلیمانی و فرمانده شهید ابومهدی المهندس، صرفنظر از نقض اصول بنیادین حقوق بین‌الملل و حقوق بشر و عدم احترام به حاکمیت ملی کشور‌ها، مصداق بارز تروریسم دولتی و نقض قطعنامه‌های سازمان ملل به شمار می‌‌رود و در شرایطی که کشورهای منطقه پس از چندین سال جنگ و ناامنی به تدریج به سوی آرامش و ثبات می‌روند، نشانی از تلاش دولت آمریکا برای بی‌ثبات کردن اوضاع و به‌راه انداختن جنگ‌های جدید در منطقه است.
در بخش دیگری از این بیانیه آمده است: باید به خاطر داشت که نیروی حشد‌الشعبی عراق نقش بسیار تعیین‌کننده‌ای در مبارزه با گروه تروریستی داعش و دفع خطر آن از ملت‌های عراق و ایران ایفا کرده و اکنون نیز به عنوان بخشی از ارتش رسمی و حاکمیت کشور عراق محسوب می‌شود. از سوی دیگر حضور سپاه پاسداران جمهوری اسلامی ایران در خاک عراق نیز به درخواست نهادهای رسمی این کشور و به منظور مقابله با خطر داعش و سایر تهدیدات علیه امنیت و حاکمیت هر دو کشور ایران و عراق صورت گرفته است.
این بیانیه مشترک می‌افزاید: اقدام آمریکا در هدف قرار دادن حشد‌الشعبی و گروهی از قهرمانان مقابله با تروریسم داعش، خشم مردم عراق و تظاهرات اعتراضی گسترده در برابر سفارت آمریکا مواجه شد و نهایتاً ترامپ در واکنش به این اعتراضات، دست به جنایتی دیگر زد. هرچند این اقدام دولت آمریکا تبعات سیاسی و امنیتی گسترده‌ای به دنبال خواهد داشت اما به لحاظ حقوقی نیز سرفصل تازه‌ای در پیگیری و مقابله با اقدامات خودسرانه و جنایت‌آمیز دولت آمریکا محسوب می‌شود و لزوم مداخله مسئولانه جامعه بین‌الملل اعم از دولت‌ها و سازمان‌های بین‌المللی جهت جلوگیری از تجاوزات قدرت‌های بزرگ در بر هم زدن صلح و ثبات کشورها را بیش از پیش آشکار می‌سازد.

در بخش پایانی این بیانیه آمده است: ما به عنوان جمعی از وکلا و حقوقدانان ایرانی و عراقی ضمن اعلام همبستگی در محکوم کردن این جنایت، مجامع بین المللی را به محکوم ساختن آن دعوت می‌کنیم و با محفوظ دانستن حق هر دو دولت عراق و ایران برای دفاع مشروع و دادن پاسخی مناسب، بدینوسیله اعلام می‌داریم از تمامی ظرفیت‌های حقوقی داخلی دو کشور ایران و عراق و همچنین ظرفیت‌های حقوقی موجود در نهادهای‌بین‌المللی برای تعقیب و مجازات عاملان این جنایت استفاده خواهیم کرد و خداوند می‌فرماید «آنان که ظلم و ستم کردند به زودی خواهند دانست به چه کیفرگاهی بازگشت می‌کنند.
 

سایت خبری حقوق بان- سپاه پاسداران آغاز این عملیات را تایید کرد و به مقامات آمریکایی نسبت به واکنش مشابه در قبال پاسخ ایران، هشدار جدی داد. این عملیات با نام عملیات شهید سلیمانی، با رمز مقدس یا زهرا (س) آغاز شده و پایگاه عین الاسد، بزرگ‌ترین پایگاه نظامی آمریکا و محل استقرار چهار هزار آمریکایی در عراق هدف قرار گرفته است. این برای نخستین بار بعد از جنگ جهانی دوم است که یک دولت رسما به یک پایگاه آمریکا حمله کرده و پاسخ حملات آمریکا را «رسمی» داده است.

حملات سنگین موشک‌های بالستیک نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به پایگاه عین‌الاسد در عراق ـ که محل استقرار نیرو‌های آمریکایی است ـ آغاز شد. سپاه پاسداران با صدور اطلاعیه ای ضمن تایید این عکس العمل ایران به حمله تروریستی آمریکا، نسبت به واکنش آمریکا هشدار داد.

سپاه پاسداران با صدور اطلاعیه‌ای، آغاز عملیات متقابل ایران را تایید کرد و به مقامات آمریکایی نسبت به واکنش مشابه در قبال پاسخ ایران، هشدار جدی داد. این عملیات با نام عملیات شهید سلیمانی، با رمز مقدس یا زهرا(س) آغاز شده و بنابر اعلام سپاه پاسداران پایگاه عین الاسد، بزرگ‌ترین پایگاه نظامی آمریکا و محل استقرار چهار هزار آمریکایی در عراق هدف قرار گرفته است.

این برای نخستین بار بعد از جنگ جهانی دوم است که یک دولت رسما به یک پایگاه آمریکا حمله کرده و پاسخ حملات آمریکا را «رسما» داده است.

پایگاه عین الاسد در عراق، یک فرودگاه نظامی با باند فرود به طول ۴۰۰۰ متر بود که پس از اشغال عراق، به یک پادگان-شهر نظامی امریکایی تبدیل شد که واشنگتن روی آن حساب ویژه باز می‌کند و به نوعی آن را مرکز فعالیت‌های خود در عراق و تاحدودی منطقه قرار داده یا آنطور که العالم تیتر زده بود، آن را "پایتخت امریکا در عراق" کرده است. این پایگاه هوایی که پس از پایگاه هوایی البلد (نزدیک فرودگاه بغداد)، دومین پایگاه هوایی عراق است، ۵۰ کیلومتر مربع مساحت و ۳۰ کیلومتر محیط دارد و در آن امکاناتی نظیر واحد مسکونی، مسجد، مدرسه ابتدایی و راهنمایی هم بوده است.

پس از اشغال آن از سوی امریکایی ها، این پایگاه همچون یک شهر درآمده است. سال ۲۰۰۶، خبرنگار بی بی سی که به درون این پایگاه رفته بود، آن را چنین توصیف کرد: «قسمتی از پایگاه که برای امریکایی‌ها بود، وضعیت بهتری داشت و آسفالت‌ها سالم‌تر بود. آن‌ها تلاش کرده بودند آن جا را مثل یک منطقه حومه نشین امریکا دربیاورند... برای این که سربازان دیوانه نشوند، آنجا رستوران، سینما، کافی شاپ هم هست... هیچ چیز حتی آب سربازان امریکایی مستقر در عین الاسد هم از عراق نیست و تمام آن از امریکا می‌آید.»

در اطلاعیه سپاه پاسداران خطاب به ملت ایران درباره این حمله چنین آمده است؛

«امت اسلامی دغدار، ملت بزرگ و شهیدپرور ایران اسلامی

زمان تحقق وعده صادق فرارسید و به اذن خداوند متعال بامداد امروز در پاسخ به عملیات جنایتکارانه و تروریستی نیروهای متجاوز آمریکایی و انتقام ترور ناجوانمردانه و شهادت مظلومانه فرمانده قهرمان و فداکار نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی سردار پرافتخار سپهبد پاسدار شهید حاج قاسم سلیمانی و یارانش، رزمندگان شجاع نیروی هوافضای سپاه طی عملیاتی موفق به نام عملیات شهید سلیمانی، با رمز مقدس یا زهرا(س) با شلیک ده‌ها فروند موشک زمین به زمین، پایگاه هوایی اشغالی ارتش تروریستی و متجاوز آمریکا موسوم به عین‌الاسد را در هم کوبیدند که جزئیات آن متعاقباً به استحضار ملت شریف ایران و آزادگان جهان اسلام خواهد رسید.

سپاه پاسداران انقلاب اسلام به تبریک این پیروزی بزرگ به امت اسلامی و مردم فداکار و عظیم الشان ایران اسلامی اعلام می دارد.

1- به شیطان بزرگ، رژیم سفاک و مستکبر آمریکا هشدار می دهیم هر شرارت مجدد و یا تحرک و تجاوز دیگر با پاسخ‌های دردناک‌تر و کوبنده‌تری مواجه خواهد شد.

2- به دولت‌های متحد آمریکا که پایگاه‌های خود را در اختیار ارتش تروریستی این کشور قرار داده‌اند اخطار داده می‌شود هر سرزمینی، به هر ترتیب مبدأ اقدامات خصمانه و تجاوزگرانه علیه جمهوری اسلامی ایران قرار گیرد، هدف قرار خواهد گرفت.

3- به هیچ وجه رژیم صهیونیستی را در این جنایات جدای از رژیم جنایتکار آمریکا نمی‌دانیم.

4- به مردم آمریکا توصیه می‌کنیم برای پیشگیری از خسارات‌ بیشتر، سربازان آمریکایی را از منطقه فراخوانده و اجازه ندهند با نفرت افزایی روزافزون رژیم ضدمردمی حاکم بر ایالات متحده جان نظامیان آن کشور بیش از این به خطر افتد.

و ما نصر الا من عندالله العزیز الحکیم»

سایت خبری حقوق بان- رسانه های خبری از اقدام سخت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بر علیه پایگاه های ارتش تروریستی آمریکا خبر دادند.

اخبار تکمیلی متعاقبا ارسال  خواهد شد

سایت  خبری حقوق بان- حجت‌الاسلام والمسلمین ابراهیم رئیسی، رئیس قوه قضاییه در پیامی شهادت سردار سرافراز اسلام سپهبد قاسم سلیمانی و یاران باوفایش را تبریک و تسلیت گفت.

متن کامل این پیام به این شرح است:

بسم رب الشهداء و الصدیقین

مِنَ المُؤمِنینَ رِجالٌ صَدَقُوا ما عاهَدُوا اللَّهَ عَلَیه فَمِنهُم مَن قَضىٰ نَحبَهُ وَمِنهُم مَن یَنتَظِرُ وَمابَدَّلُوا تَبدیلًا

تروریسم بین‌الملل به سرکردگی آمریکا، برگ ننگین دیگری بر کارنامه سیاه خود افزود و مالک اشتر، ولی زمان، سرباز ولایت و امت، سردار سرافراز اسلام، حاج قاسم سلیمانی را به فیض عالی شهادت رساند.

امروز جبهه مقاومت گرچه داغدار شهادت حاج قاسم سلیمانی و همرزم مجاهدش ابومهدی مهندس است، اما طنین گام‌های استوار این سرداران سرافراز در گوش تاریخ باقی خواهد ماند و از هر قطره خون پاک آنان، صد‌ها قاسم سلیمانی در منطقه و جهان خواهد رویید تا خواب را از چشم دولت تروریست آمریکا و تروریسم بین‌الملل در سراسر جهان برباید.

آمریکا با این اقدام سبعانه، نقطه‌ای بر پایان حیات شرارت‌بار خود در منطقه گذاشت و بی‌تردید سربازان جبهه مقاومت، انتقام خون حاج قاسم را که امتداد خون سرخ حضرت ثارالله(ع) است به اشد وجه خواهند ستاند.

شهادت مظلومانه سردار حاج قاسم سلیمانی را به محضر حضرت، ولی عصر(عج)، مقام معظم رهبری حضرت آیت‌الله العظمی امام خامنه‌ای، جبهه پیروز مقاومت و همه امت اسلامی به‌ویژه ملت قدرشناس ایران اسلامی تسلیت می‌گویم و از درگاه حضرت حق، علو درجات را برای آن مجاهد فی سبیل الله و مردی که عهد خود با خدایش را صادقانه ایفا کرد، مسئلت دارم.

پوستر - سپهبد پاسدار شهید حاج قاسم سلیمانی فرمانده سپاه قدس